Z wielu rozmaitych oblicz i znaczeń różnych, które przybiera odpowiednik Gilgamesza-Samsona, Heraklesa-Herkulesa, w świeci© greckim i rzymskim, zwrócimy uwagę na niektóre, szczególnie charakterystyczne.
A więc w Rzymie Herkules, którego czczono u Ara Maxima, jest w pierwszym rzędzie opiekunem kupców przewożących towary po nie zawsze bezpiecznych drogach i w ogóle obrońcą wszelkich podróżnych od napaści zbójów. Był to kult korporacji kupców, eksporterów i importerów, którzy motywowi wędrówek dalekich Herkulesa, wędrówek, dokonywanych po drogach nieznanych i niebezpiecznych, nadali znaczenie dominujące pośród motywów różnych składających się na wątek powieściowy. Dla kupców tych Herkules stał się rodzajem nadprzyrodzonego przewodnika i przywódcy eskortującej straży – rodzajem boskiego policjanta. Obrońcą ładu jest także późnorzymski Herkules w cesarskim kulcie zwierzchnich bogów państwowych: towarzyszy on trójcy kapitolińskiej – Jowiszowi, Junonie i Minerwie – jako uosobienie boskiej potęgi fizycznej państwa, zmuszającej elementy niespokojne do posłuszeństwa prawu i duszącej w zarodku wszelką próbę buntu. Podobnie jak w opowieści Herakles-Herkules oczyścił świat od potworów i uwolnił go od tyranów, cesarz zapewnia ład i porządek w państwie, karze buntowników i zwycięża najeźdźców. Dochodzi do tego, że niektórzy cesarze, jak Commodus i później Maximinus, ogłosili się za wcielenia Herkulesa, wyrażając w ten sposób, że są wcieleniem potęgi publicznej utrzymującej państwo w pokoju i bezpieczeństwie.
Leave a reply